دیدن و نگاه کردن؛ گفتاری درباره مسئله تماشا و تماشاگری

دپارتمان جامعه شناسی آکادمی شمسه

دکتر آرش حیدری

مسئلۀ تماشا کردن یکی از مهمترین مسائل در فهم نسبت هنر و امر اجتماعی است. بر خلاف تصور رایج که تنها به بازی کردن و عمل کردن اصالت می‌بخشد، می‌توان تماشا کردن را نیز نوعی دعمل رهایی بخش در نظر گرفت.

از این حیث می‌توان میان دو شکل تماشا کردن تمایز گذاشت. تماشاگریِ مُنقاد که آن را هم‌ارز نوعی نگاه کردن و دید زدن می‌دانیم که تنها در خدمت نوعی سادیسم منحرفانه است و تماشاگریِ رهایی‌یافته که هم ارز دیدن است و حاصل نوعی مواجهه با چیز یا دیگری.

اگر این تماشاگریِ رهایی بخش را نوعی نظربازی بدانیم، آنگاه می‌توانیم مجموعه‌ای از متون و ادبی و هنری را برای خوانش حود به لحظۀ اکنون احضار کنیم. با طی این مسیر می‌توانیم اجرا و تماشا را نه همچون دو پارۀ مجزا که همچون یک کل ببینیم و از نسبت این کلیت با ایدۀ رهایی سخن بگوییم.

با این اوصاف مسئله اینجا است که میل تماشاگر از یک سو، و فرم اجرا از سوی دیگر مولد چه شکلی از مواجهه می‌شوند و چه میلی را ممکن می‌کنند؟ در خدمت چه شکلی از روایت‌گری و تصویرگری درمی‌آیند؟ این صورت‌بندی چه نسبتی با زندگی و قلمرو اجتماعی برقرار می‌کند؟ 

دو جلسه / حدود 6 ساعت

لینک خرید درسگفتار: https://academyshamseh.com/product/%d8%af%db%8c%d8%af%d9%86-%d9%88-%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87-%da%a9%d8%b1%d8%af%d9%86/

سایت آکادمی شمسه: https:///www.academyshamseh.com

اینستاگرام آکادمی شمسه: www.instagram.com/academyshamseh

کانال یوتیوب آکادمی شمسه: https://www.youtube.com/@Academyshamseh

کانال تلگرام آکادمی شمسه: @academyshamse

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.