تاریخ علم و اندیشه

شَبَه علم: آیا فلسفۀ علم می‌تواند ما را از «شر» شبه‌علم خلاص کندسخنرانی امیرمحمد گمینی در کافه تلسیشهریورماه 1403آیا روش علم استقرا یا ابطال پذیری است؟آیا می توان مرزی میان علم و شبه‌علم کشید؟آیا مط...

آیا نصیرالدین طوسی مهندس بوده است؟ آیا جابر بن حیان پدر شیمی مدرن است؟ آیا دانشمندان جهان اسلام نظریۀ تکامل داروین را گفته بودند؟ آیا بیت الحکمة دانشگاه بود؟ آیا مسلمانان هواپیما را اختراع کردند؟ آی...

نکاتی گفته‌نشده درباره کتاب ما چگونه ما نشدیمگفتگوی پارسا زمانی از موسسه حامی علوم انسانی با امیرمحمد گمینیآیا عدم افول علوم قدیم در ایران به معنای پیشرفته بودم علوم ایران قدیم استویدیوhttps://www.y...

چگونه علمای مسیحی، چینی، و مسلمان از علوم جدید به مثابه ابزاری برای تبلیغ دین خود استفاده کردند.امیرمحمد گمینیمالک شجاعیمهرماه 1402پژوهشگاه علوم انسانی ...

نظریۀ تکامل داروین از چه زمان در کتاب‌های درسی مدارس ایران وارد شد؟ چه تغییراتی در عرضۀ نظریۀ تکامل داروین در کتابهای درسی پیش و پس از انقلاب ایجاد شد؟خلاصه‌ای از مقاله‌ای با عنوان «بررسی تاریخی تغی...

گفتگویی به بهانۀ ترجمۀ کتاب «مکانیکی‌سازی تصویر جهان: از فیثاغورس تا نیوتن» نوشتۀ دیکسترهویسDijksterhuis, The Mechanization of the World Picture: Pythagoras to Newton, 1986 (1950).وحید احمدیامیرمحمد...

گفتگوی پوریا ناظمی از پادکست «در این شب‌ها» با امیرمحمد گمینیدربارۀ فرضیۀ افول علم در دوراناسلامی و نقد و بررسی آننسخۀ ویدئوییhttps://youtu.be/076IF9oHh6cمنابعی برای مطالعه بیشتر در این موضوع:1. در ...

چگونه سوگیری‌های ایدئولوژیک در روایت تاریخ علم تأثیر می‌گذارند؟نشست علمی در خانۀ اندیشمندان علوم انسانیمرداد ماه 1401دبیرجلسه: دکتر مالک شجاعیسخنران: دکتر امیرمحمد گمینیویدئوی جلسهhttps://www.aparat...

آیا منجمان یونانی و دوران اسلامی به زمین تخت اعتقاد داشتند؟ دانشمندان قدیم چه دلایلی برای کرویت زمین داشتند؟ آیا همۀ نخبگان قدیم کرویت زمین را پذیرفته بودند؟مصاحبۀ وبسایت پرسون با امیرمحمد گمینیدر ت...

آیا ایدئولوژی علم‌دوستی در قرون سوم و چهارم هجری مستقیما در آیات و روایات اسلامی ریشه داشت یا عوامل سیاسی و اجتماعی در برساخت آن نقش داشت؟چگونه علوم یونانی که در محیط مذهبی بسیار متفاوتی با تمدن اسل...

سادگی یکی از معیارهای دانشمندان برای انتخاب میان نظریه‌ها است. گالیله و اینشتین نظریات خود را در فیزیک ساده‌ می‌دانستند. در تاریخ نجوم می‌بینیم که از زمان بطلمیوس و سپس آثار منجمان دوران اسلامی صراح...

استیون هاوکینگ چند سال پیش اظهار نظر کرد که فلسفه مرده است. ولی آیا واقعا چنین است؟ در این قسمت علی هادیان درباره تز مرگ فلسفه با امیرمحمد گمینی گفتگو می‌کند. پاسخ دکتر بیژن عبدالکریمی را از کانال ع...

آیا گالیله سوسیالیست بود؟آیا اختلاف گالیله با کلیسا بر سر ایمان و عقلانیت بود؟آیا گالیله نظریه خورشید مرکزی را اثبات کرده بود؟آیا رصدهای گالیله نجوم بطلمیوسی را به طور قطع مردود کرده بود؟(اصلاحیه: خ...

گالیله تجربه‌گرا بود یا عقل‌گرا؟چگونه دیدگاه‌های ایدئولوژیک سنت‌گرا یا نوگرا باعث تحریف تاریخ علممی‌شوند.یک جلسۀ مستقل از کلاس روش‌تحقیق دانشجویان تاریخ علم دانشگاه تهرانبر اساس فصل یازدهم کتاب مقدم...

نصیرالدین طوسی مهندس نبود. ولی چرا در ایران روز هندسه‌دان، ریاضیدان، فیزیکدان، مورخ و جامعه‌شناس نداریم؟ مصاحبه با برنامه هفت اقلیم به مناسبت روز مهندس #میرزاخانی جامعهٔ صنعت‌زدهٔ ایران و ذهنیت صنعت...

دیدگاه‌های پروفسور رشدی راشد دربارۀ جایگاه و اهمیت تاریخ علم دوران اسلامی در فهم تاریخ علم جهانیاز افراط و تفریط در جایگاه علم دوران اسلامی بپرهیزیم. نه زیادی بزرگش کنیم و نه زیادی بی اهمیت جلوه‌اش ...

چگونه تأکید در ریاضی‌سازی و زبان ریاضی طبیعت به انقلاب علمی قرن هفدهم منجر شد؟آیا ریاضی‌گرایی مختص قرن هفدهم بود یا برگرفته از علوم یونانی و دوران اسلامی بود؟آیا انقلابیان قرن هفدهم به دنبال تقدس‌زد...

آیا بیرونی به حرکت زمین اعتقاد داشت؟آیا ابوسعید سجزی نظریۀ حرکت زمین را مطرح کرده بود؟سخنرانی امیرمحمد گمینی در موسسۀ شهر کتابشهریور 99لینک ویدیوhttps://www.instagram.com/tv/CEoeQCMpyYV/?igshid=ljsf...

آیا بناهای باستانی چون برج رادکان و کعبه زرتشت رصدخانه بوده‌اند؟ تفاوت ابزارهای رصدی با ساعت آفتابی و تقویم خورشیدی چیست؟ مصاحبه احمد کریمی از مرکز نجومی گنبد مینا با امیرمحمد گمینی مردادماه ۱۳۹۹ ...

آیا ابن سینا نخستین کسی است که گذر زهره را از مقابل خورشید دیده است؟چرا بعضی منجمان با امکان رؤیت گذر زهره مخالف بودند؟نخستین بار چه کسانی و چرا به وجود لکه‌هایی روی خورشید اشاره کردند؟مصاحبۀ مائده ...

چه عوامل اقتصادی و اجتماعی در ایجاد انقلاب علمی قرن هفدهم در غرب مؤثر بود؟در اپیزود قبلی گفته شد که نظریۀ افول نه درست است و نه می‌تواند تفاوت تحولات علمی در غرب و شرق را توضیح دهد.بنابراین چرا علم ...

آیا علم در ایران و جهان اسلام از قرن ششم هجری افول کرد؟آیا غزالی و اشاعره عامل افول علم بودند؟اگر علم در جهان اسلام افول نکرد، پس چرا علم در ملل اروپایی از جهان اسلام پیشرفته‌تر است؟سخنرانی امیرمحمد...

اعزام میرزامحمودخان قمی به رصدخانه پاریس و بروکسل در عصر ناصرالدین شاهآیا او به راستی سیارکی در مدار بین مریخ و مشتری کشف کرد؟نقل‌های نامعتبر تاریخی چگونه شکل می‌گیرند؟مطالعه‌ی موردی: میرزا محمودخان...

آیا دانشمندان دوران اسلامی قبلا به نظریۀ تکامل داروین اشاره کرده بودند؟پیشنیه و بستر نظریۀ تکامل در اروپا چه بود؟چرا علمای مسلمان در دوران قاجار با علوم جدید مخالفت نکردند؟نخستین اشاره در متون فارسی...

آیا یونانیان باستان دانش نجوم خود را از ایرانیان باستان گرفتند؟ آیا ایرانیان باستان از کرویت زمین خبر داشتند؟ آیا طالس و فیثاغورس تحت تأثیر علم در ایران باستان بودند؟ سطح دانش نجوم در ایران و بابل ب...

دکتر حسین نصر از متفکران معاصر سنتگرا آثار متعددی در زمینۀ تاریخ علم در دورۀ اسلامی و علم مدرن منتشر کرده است. او علوم طبیعی در تمدن اسلامی را تافته‌ای جدابافته و منشأگرفته از وحی و معنویت می‌داند. ...

آیاکرویت زمین را نخستین بار گالیله کشف کرد؟ آیا نظریه زمین مرکزی بطلمیوس غیرعلمی بود؟ آیا نجوم قدیم برگرفته از کتب مقدس بود؟ چرا انقلاب علمی در تمدن اسلامی روی نداد؟ آیا دیدگاه درستی درباره علم قد...

امیرمحمد گمینی مسلمانان و مسیحیان عرب و ایرانی چگونه با نظریۀ تکامل مواجه شدند؟ همایش علوم طبیعی درتمدن ایران و اسلام سوم خرداد 96 شیخ محمدرضا نجفی اصفهانی و نظریۀ تکامل داروین در عصر قاجار پژوهشکدۀ...

امیرمحمد گمینی: تحول‌باوری پیش از داروین همایش روز داروین بهمن ماه 1398 تصویر: ژان باپتیست لامارک منبع: https://plato.stanford.edu/entries/evolution-before-darwin/ t.me/hisofsci ...

گفتگوی سیاوش صفاریان‌پور با امیرمحمد گمینی برنامۀ راه‌شیری تولید دیجیکالا نسخۀ تصویری: https://www.instagram.com/tv/B52zb2QHiEg/?igshid=q6t3wyrwivnn https://www.digikala.com/mag/video/%D8%B1%D8%A7%...

امیرمحمد گمینی همایش نقش دانشمندان مسلمان مدرسه دارالفنون یازدهم تیرماه ۱۳۹۸ متن کامل مقاله: http://utihs.ut.ac.ir/documents/48952072/0/naghd%20mozaffar%20Ighbal-pub.pdf ...

رابطه ترویج علم و دانشگاه: درس‌هایی از تاریخ علم امیرمحمد گمینی جمعه ۲۴ آبان ۹۸ سای‌کام۹۸ کارخانه نوآوری آزادی utihs.ut.ac.ir t.me/hisofscivideo:https://www.aparat.com/v/xZjhm/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%...

سخنرانی روز جهانی علم در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران دکتر گمینی: شبه علم: طالع بینی و ارابهٔ خدایان متن کامل مقاله: https://www.academia.edu/9989662/%D8%A2%DB%8C%D8%A7_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9_%D...

دومین همایش تخصصی علم در دوره قاجار؛ عبدالغفار نجم‌الدوله دهم و یازدهم اردیبهشت ۹۸ خانه اندیشمندان علوم انسانی پژوهشکدۀ تاریخ علم متن کامل مقاله: https://jihs.ut.ac.ir/article_72852_3b689132a993618e...

دومین همایش تخصصی علم در دوره قاجار؛ عبدالغفار نجم‌الدوله دهم و یازدهم اردیبهشت ۹۸ خانه اندیشمندان علوم انسانی #audio ...

دومین همایش تخصصی علم در دوره قاجار؛ عبدالغفار نجم‌الدوله دهم و یازدهم اردیبهشت ۹۸ خانه اندیشمندان علوم انسانی پژوهشکدۀ تاریخ علم t.me/hisofsci ...

شکیات فکری و دینی نجم الدوله افتتاحیۀ دومین همایش تخصصی علم در دوره قاجار؛ عبدالغفار نجم‌الدوله دهم و یازدهم اردیبهشت ۹۸ خانه اندیشمندان علوم انسانی پژوهشکدۀ تاریخ علم t.me/hisofsci utihs.ut.ac.ir ...

دومین همایش تخصصی علم در دوره قاجار؛ عبدالغفار نجم‌الدوله دهم و یازدهم اردیبهشت ۹۸ خانه اندیشمندان علوم انسانی متن کامل مقاله: https://jihs.ut.ac.ir/article_72843_8b5066c92614d79370c14ddeb6d9cb53.pd...

دومین همایش تخصصی علم در دوره قاجار؛ عبدالغفار نجم‌الدوله دهم و یازدهم اردیبهشت ۹۸ پژوهشکدۀ تاریخ علم خانه اندیشمندان علوم انسانی متن کامل مقاله: https://jihs.ut.ac.ir/article_72849_a724ccf4b6efd16a...