شماره ۷۱ | عملیات شکستن ذهن

سرکوب مخالفان در ساختارهای بسته -۲ - روش: حذف فردیترژیم‌های توتالیتر قرن بیستم، از شوروی استالین تا چین مائو، نه‌تنها با سرکوب فیزیکی مخالفان که با شست‌وشوی مغزی و بازسازی ذهن انسان‌ها، الگویی ماندگار برای خودکامگی خلق کردند. این الگوها، که ریشه در آزمایش‌های علمی مثل کارهای ایوان پاولف و ایدئولوژی‌های افراطی لنین، استالین، و مائو دارن، هنوز تو ساختارهای نوتوتالیتر امروزی مثل روسیه پوتین و چین کمونیست زنده‌ان.ما در ادامه‌ی اپیزود ۷۰‌مدبویز که به شیوه‌های سرکوب خاموش مخالفان در ساختارهای بسته می‌پردازه، می‌ریم، سراغ مکانیزم‌های سرکوب و شست‌وشوی مغزی و نشون می‌دیم که چطور این روش‌ها، اراده آزاد رو رام و انسان‌ها رو به ابزار حزب و انقلاب تبدیل کردن.توتالیتاریسم فقط با زندان و اعدام پیش نمی‌ره؛ اون ذهن رو هدف می‌گیره. وقتی پاولف تو آزمایشگاهش با سگ‌ها، به یک انقلاب در علم روان‌شناسی رسید و فهمید که میشه ذهن رو هدف گرفت و تغییر داد، استالین، بعد اون هیتلر و موسولینی و بعدش مائو از کشف این روان‌شناس برجسته استفاده کردند. در حقیقت، ریشه‌ی مشترک کمونیسم و فاشیسم از یک جا میومد. نمونه‌اش همین که لنین، با حذف فردیت به نفع حزب، و هیملر، با ذوب کردن هویت تو اس‌اس، هر دو از این منطق پیروی کردن که هیچ‌کس حق نداره برای خودش باشه، همه باید برای سیستم باشن. در ادامه‌ هم تو چین، مائو با انقلاب فرهنگی، میلیون‌ها نفر رو با پروپاگاندا و فشار روانی به تسلیم کشوند. این‌ها مصداق‌های واقعی شست‌وشوی مغزی‌ان که تو قرن بیستم، صدها میلیون نفر رو تو سکوت مرگ‌بار به زانو درآوردن.اما این فقط تاریخ نیست. امروز، نوتوتالیترها این الگوها رو مدرن کردن. روسیه پوتین، با سرکوب خاموش مخالفان و کنترل رسانه‌ها، و چین، با سیستم امتیازدهی اجتماعی و بازداشت‌های پنهان، همون روش‌های قدیمی رو با تکنولوژی روز به کار می‌برن. شست‌وشوی مغزی حالا با الگوریتم‌ها و نظارت دیجیتال پیش می‌ره، ولی هدف همونه: نابودی اراده آزاد و تسخیر ذهن‌ها برای حفظ قدرت.مدبویز امروز به ریشه‌های روان‌شناختی و تاریخی سرکوب می‌پردازه. از آزمایش‌های پاولف تو سیل لنینگراد، که تغییر رفتار تحت استرس رو ثابت کرد، تا محاکمات مسکو که اعترافات اجباری رو به نمایش گذاشت، ما الگوهای مشترکی رو می‌بینیم: استرس، تکرار، و بازسازی ذهن. این اپیزود، دومین بخش از چندگانه‌ی سرکوب در نظام‌های بسته و توتالیتر و نوتوتالیتره و به «شست‌وشوی مغزی» به‌عنوان ابزار اصلی سرکوب نگاه می‌کنه. امروز می‌بینیم که سرکوب تو ساختارهای توتالیتر فقط کشتن جسم نیست، بلکه کشتن ذهنه.۱۷ فروردین ۲۵۸۴ / ۱۴۰۴گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: زادروز اشو زرتشت، ‌پیامبر ایرانیتقدیم شماره ۷۱ به: مردمی که لحظه‌ی تحویل سال را در کنار بناهای تاریخی ایران سپری کردند  منابعی که در نوشتن این اپیزود از اون‌ها استفاده شده1- کتاب «توتالیتاریسم» / هانا آرنت2- کتاب «انقلاب مجارستان؛ مقاومت مردمی علیه توتالیتاریسم» / هانا آرنت3- کتاب « قحطی سرخ؛ جنگ استالین در اوکراین / ان اپلبوم4- کتاب «پرده آهنین؛ مقهور کردن اروپای شرقی ۱۹۴۴-۱۹۵۶» / ان اپلبوم5- کتاب «تاریخ سری جنایت‌های استالین / الکساندر آرلوف6- کتاب «استالین و استالینیسم / آلن وود7- کتاب دوجلدی «استالین جوان» / سایمن سیبیگ مانتیفوری8- کتاب «روح پراگ» / ایوان کلیما9- کتاب «اسرار کا.گ.ب» / الکس میاکوف10- کتاب «کا.گ.ب امروز» / جان بارن11- کتاب « کا گ ب دولتی در دولت» / یوگنیا آلباتس12- کتاب «مرد بی‌چهره» / مارکوس وولف13- کتاب «روانشناسی و سازمان‌های اطلاعاتی» / عمر هارون خلیفه14- کتاب «نبرد برای ذهن» / ويليام سارگنت15- مجموعه پژوهش‌های ایوان پاولفآهنگ‌هایی که در این اپیزود استفاده شدند１- آهنگ «Killer In The Mirror» از Empire Of Excellence２- سرودی رسمی اتحاد جماهیر شوروی３- سمفونی کلاسیک «Arcadian» از Thomas Adès４- ارکستر سمفونیک روسی５- سرود «انترناسیونال» روسی６- قطعه «Marta Theme» از گروه Horror Trailer Music７- قطعه‌‌ی ای ایران از کنسرت معین